”عمان ءِ بلوچ“ ءُُ یار جان بادینی ءِ پولکاری سفر…..میر بلوچ خان ؔ 

کئے گُشیت کہ بلوچ گار اِنت؟ کئے گشیت کہ بلوچ ءِ زبان، تاریخ، دودمان ءُُ دودءُُ ربیدگاں گوں حُب ءُُ واھگ داروک نیست؟ کئے گشیت کہ بلوچ چہ وتی ڈیھ ءَ سَر سِستگ، آئی ءِ زبان، دود ءُُ ربیدگ ءُُ تاریخ گار ءُُ گمسار اِنت؟ بازیں مردم گشنت کہ بلوچ کہ چہ رم ءَ سسِتگ انت، آہانی دراہیں پجّار گار ءُُ بیگواہ انت، بلے چوش نہ اِنت۔ اے گپ ءِ تچکیں شاہدی شمارا چہ واجہ یار جان بادینی ءِ کتاب ”عمان ءِ بلوچ“ ءِ تہا رسیت کہ بلوچ گوں وتی زبان، دود ءُُ ربیدگ ءُُ راجدپتر ءَ چنکس مہر ءُُ واھگ داریت۔ برے برے مردم چہ وتی راج ءِ بیش کاریاں نا اُمیت بیت بلے پدا وہدیکہ یار جان بادینی ءُُ ایندگہ سنگتانی، علمی،لبزانکی ءُُ پولکاری کاراں گندیت تہ مردم ءِ اندر ءِ نا اُمیتی ہلاس بیت، دگہ جوش ءُُ جوزہ یے مردم ءِ تہا ودی بیت ءُُ راج ءِ باندات ءَ نا اُمیت نہ بیت، اے گپ ءَ مارایت کہ اے راج ءِ گورا ہچ چیز ءِ کمی نیست، ایوکا تپاکی ءُُ سگّ ءُُ برداشت ءِ کمی اِنت۔
”عمان ءِ بلوچ“ واجہ یار جان بادینی ءِ یک پولکاری کتابے ءِ نام اِنت کہ اے کتاب ءِ تہا عمان ءِ مزن نام ءُُ کُتہ کاریں بلوچ زانت کارانی گلگدار ہوار انت۔ اے بلوچی زبان ءِ وش بہتی انت کہ اے کتاب عمان ءِ بلوچانی راجدپتر، دود ءُُ ربیدگ، ساز وزیمل، باپار ءُُ چاگردی ارزشت ءِ باروا ماں بلوچی میڈیم ءِ تہا انت۔ عمان ءِ بلوچانی باروا ماں بلوچی زبان ءَ اے اولی کتاب اِنت کہ ایشی ءِ پولکار واجہ یار جان بادینی اِنت۔
عمان ءِ بلوچانی باروا عربی ءُُ انگریزی ءَ بازیں کتابے نبشتہ کنگ بوتگ بلے ماں بلوچی زبان ءَ اولی ءُُ یکیں کتاب اِنت۔ ایشیءَ پیش عمان، کویت، بحرین، سعودی عرب، افریقہ ءُُ دگہ عرب ملکان نشتگیں بلوچانی باروا چیزے ناں چیزے الّم ءَ شنگ بوتگ ءُُ دیما گوستگ، بلے بلوچی زبان ءَ کتابی دروشم ءَ اے اولی کتاب زانگ بیت۔ اے کتاب چونائی ءَ گُلگدار انی (انٹرویوز) کتابے کہ واجہ یا رجان بادینی ءَ چہ بازیں تک ءُُ پہناتاں چہ تعلق داروکیں بلوچاں گپتگ انت کہ آہاں نہ ایوکا عمان ءِ تہا وتی جوانیں کرد پیش داشتگ بلکنہ بلوچستان ءُُ ایران ءَ ہم آہانی ناماں مردم پہ جوانی گِرنت۔ اے کتاب ءِ تہا کُلّی نوزدہ (19) گُلگدار (انٹرویو) انت۔ اے ہما مردم انت کہ ایشاں عمان ءِ تہا جوانیں نام کماتگ، نہ ایوکا نام کماتگ بلکنہ ملکی دیمروی ءِ ہاترا ایشانی ٹوھیں کار ءُُ کردے است انت۔ ایشانی تہا پائلٹ، انجینئر، پروفیسر، بنکر، باپار کار ءُُ دگہ بازیں مردم ہوار انت کہ ایشاں عمان ءِ سرکار ءِ نیمگا انعام ءُُ داد ہم گپتگ انت۔ کتاب ”عمان ءِ بلوچ“ ءِ گپتگیں انٹرویوانی تہا ایندگہ پِڑاں ابید لبزانک ءِ پڑ ءَ بازیں مزن نامیں واجکارانی انٹرویو ہوار انت۔ ادا من اے گپ ءَ گیشینگ لوٹاں کہ اے مزن نامیں شاعر ءُُ لبزانتاں وتی زند ءِ تہا کم انٹرویو داتگ۔ ایشانی تہا غلام حسین شوہازؔ، استاد عبدالمجید گوادریؔ، عبدالواحد مشتاقؔ، عبدالواحد شوہازؔءُُ میجر عبدالمجیدؔ ءِ نام ہوار انت کہ ایشاں وتی زند ءَ کم انٹرویو داتگ۔ اے کریڈٹ واجہ یار جان بادینی ءَ رؤت کہ آئی ءَ گوں سرجمیءَ اے واجہانی انٹرویو گپتگ انت۔ آہاں وتی دل ءِ گپّ ءُُ جذبگ اے انٹرویو انی تہا پدّر کرتگ انت۔ حاس کن غلام حسین شوہازؔ ءِ انٹرویو ءِ تہا انچیں سوچاکیں ءُُ بلوچ راج ءِ اصلاح ءِ باروا گپّ مان انت کہ وانگ کرزنت۔ استاد عبدالمجید گوادری کہ وتی دراہیں زند ءَ نان کسّے ءِ مجلس ءُُ دیواناں شتگ ءُُ ناں کہ کسّے ءَ را انٹرویو داتگ۔ بلے اے کتاب ءِ تہا آئی ءَ گوں راج ءَ دلّی جوش ءُُ جذبگ ءُُ دری راجانی زوراکیانی باروا باز کار آمدیں گپّ کرتگ۔ ہمے ہاترا اے کتاب یک دستاویزی ءُُ معلومداری کتابے ءِ جہت ءَ داریت۔ اے کتا ب ءِ دراہیں انٹرویو پیسر ءَ ”بلوچی زند“ ءِ عمان نمبر ءَ چھاپ بوتگ انت۔ بلے چوش کہ ماہتاک ءُُ جریدہ وھد ءِ دیم ءَ رؤگ ءِ ہمرائی ءَ گار ءُُ گم بنت۔ ہمے ہاترا واجہ یار جان ءَ اے ماراِتگ کہ من ہمے کار آمد ءُُ معلومداریں انٹرویواں پرچا کتابی شکل ءَ دیم ءَ میاراں؟تہ یار جان ہمے کار ءَ سوب مند بوتگ ءُُ اے کتاب یک سوب مند ءُُ جوانیں کتابے پہ بلوچ ءِ ہاترا کہ آہاں ءَ عمان ءِ نشتگیں بلوچانی باروا معلومداری رست کنت۔ چہ بازیں واجکارانی انٹرویواں ابید تاکدیم نہہ (9) ءَ بگر تاں تاکدیم بیست (20) ءَ واجہ یار جان ءَ ”عمان ءِ بلوچانی راجدپتر ءُُ دود ءُُ ربیدگ ءِ“ باروا یک سرجمیں ءُُ پُر معنائیں چمشانکے داتگ کہ ایشی ءِ تہا ”عمان ءِ تہا انسانی تہذیب“، ”عمان ءِ تہا اسلام ءِ آیگ“، ”پرتگیزانی عمان ءِ سرا قوضہ“، ”ابوسعید ءِ دؤر“، ”سعید ابن سلطان“، ”عمان ءُُ گوادر ءِ سیادی“،”عمان ءَ بلوچانی آیگءُُ آباد بوھگ“، ”عمان ءَ بلوچانی کار ءُُ روزگار“، ”عمان ءِ تہا بلوچانی رسم ءُُ دود ءُُ دگہ سرحال ءَ باز معلومداری نبشتانک مان انت کہ اے کتاب ھمک بلوچ مہلونک ءِ گورا بوھگ لوٹیت۔یار جان بادینی ءِ سیل و سواد پہ بلوچاں کار آمد اِنت، آہرجاگہ یا ہر ملک ءَ کہ شتگ آئی ءَ بلوچ پول اِتگ اَنت، آئی ءَ اوّل سرءَ ترکمانستان ءِ بلوچ کہ مزنیں کساسے اودا جہہ منند انت، پیسر ءَ کس ءَ را معلوم نہ بوتگ کہ اینکس بلوچ اودا نشتگ ءُُ آباد انت۔ بلے اوّل سر ءَ واجہ یار جان بادینی ءَ مہم جوئی سفر ءِ تہا اے کار کرتگ ءُُ اودے بلوچاں ءَ پٹّ اِتگ ءُُ پول اِتگ۔گوں جہاں ءِ ایندگہ بلوچانی دیم ء َ پجاّر کنائینتگ۔ آئی ءِ اے کار ءِ شاہدی ”ماہتاک بلوچی لبزانک حب“ دنت کہ آئی ءَ 1998 ءَ لبزانکءِ ”ترکمانستان نمبر“ ءِ کشگ ءَ سوب مند بوت۔ اے وھداں ہم لبزانک ءِ ہمے تاک دستاویزی ءُُ معلومداری تاکے زانگ بیت۔ پدا آئی ءَ کینیا ءُُ ممباسا ءِ بلوچاں ءَ پول اِت ءُُ ”لبزانک حب“ ءَ ہمے بلوچانی سرا خاصیں تاکے کش اِت۔ ایشی ءَ چہ رند آئی ءَ گلف ءِ دُراہیں مُلکانی تروتاب کرت ءُُ ماہتاک ”بلوچی زند“ نوشکی ءِ بازیں تاک ہمے بلوچانی باروا شنگ کرت۔ واجہ یار جان بادینیءِ بلوچانی شوھازگ ءُُ پولکاری ءَ ابید لبزانکی ءُُ حوالکاری کارانی سفر برجاہ اِنت۔ خُدا بکنت کہ آئی ءِ اے سفر انگت تُرند بہ بیت ءُُ بلوچانی باروا پولکاری گیش بہ ودّیت۔ تانکہ بلوچانی راجی، تاریخی، دودمانی ءُُ ربیدگی ارزشت دیما بیئت۔یار جان ءِ جُہد ہمیش انت کہ بلوچ، آئی ءِ تاریخ، آئی ءِ لبزانک، آئی ءِ شخصیت میان اُستمانی سند ءَ پجاّرگ بہ بنت۔ ہمے ہاترا آ بلو چے ءَ چہ محدودیت ءَ در کنگ ءُُ راجی سند ءَ پجاروک کنگ منّوگر (پیروکار) انت۔ اللہ بکنت کہ واجہ یار جان وتی اے جُہد ءَ سوب مند بہ بیت۔