واجہ بشیراحمد بلوچ ءِ کتاب ’’ سبزیں سگار ‘‘ ءِ تربت یونیورسٹی ءَ دیمدرائی دیوان

بلوچی زبان ءِ نامداریں پٹ ءُُ پول کار واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ کتاب ’’ سبزیں سگار‘‘ ءِ دیمدرائی دیوان انسٹیٹیوٹ آف بلوچی لینگویج اینڈ کلچر یونیورسٹی آف تربت ءِ بند ءُُ بوج ءَ 5 مارچ 2019 ءَ تربت یونیورسٹی ءِ ہال ءَ برجم دارگ بوت۔
اے دیوان ءِ پاگواجہ انسٹیٹیوٹ آف بلوچی لینگوئج اینڈ کلچر یونیورسٹی آف تربت ءِ سروک پروفیسر عبدا لصبور بلوچ ات ۔ وھدیکہ دیوان ءِ خاصیں مہمان بلوچی لبزانکی دیوان کوئٹہ ءِ چےئرمین یار جان بادینی اَت ۔

وھدیکہ اعزازی مہمان تربت یونیورسٹی ءِ رجسٹرار واجہ غلام فاروق بلوچ ات ۔ دیوان ءِ جار چین ڈاکٹر غفور شاداَت ۔
دیوان ءِ بندات تلاوت کلام پاک ءَ شروع بوت دیوان ءِ بندات ءَ تران کناں ءَ بلوچی لبزانکی دیوان ءِ چےئرمین یار جان بادینی ءَ گُشت کہ من انسٹیٹیوٹ آف بلوچی لینگویج اینڈ کلچر یونیورسٹی آف تربت ءُُ خاص ڈاکٹر عبدالصبور بلوچ ، غلام فاروق بلوچ ، ڈاکٹر غفور شاد ، طاہر حکیم بلوچ ، صادق صباء ءِ منت واراں کہ آھاں واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ کتاب ’’ سبزیں سگار‘‘ ءِ دیمدرائی دیوان تربت یونیورسٹی ءَ برجم داشتگ واجہ بشیر احمد بلوچ بلوچی زبان ءِ ہما نامداریں پٹ ءُُ پول کار بوتگ کہ آئی ءَ وتی پٹ ءُُ پول ءِ زریعہ ءُُ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءَ کتابانی ٹیکی داتگ ۔ اے کتابانی تہا ملا فاضل ، ملا قاسم ، جام درک ءِ شاعری ،للّہءُُ گراناز ءِ داستان پاکیں اشرفی ، شپ چراگ ءُُ دومی بازیں کتاب ھوار انت کہ اے بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ مڈی زانگ ءَ بنت واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ اے کتاب سبزیں سگار( میر کمبر ءِ داستان ) کہ بلوچی لبزانکی دیوان ءِ نیمگا 2018 ءَ چھاپ ءُُ شنگ کنگ بوتگ۔ آئی ءِ یک دگہ کتابے نوکیں چراگ ءِ نام ءَ مئے ادارہ ءِ گورا ایر انت زوت چھاپ ءُُ شنگ کنگ بیت ۔
انسٹیٹیوٹ آف بلوچی لینگویج اینڈ کلچر ءِ ڈائریکٹر ءُُ بلوچی زبان ءِ نامداریں اسکالر ڈاکٹر عبدالصبور بلوچ منی برات گونگیں دوزواہ ءُُ بلوچی لبزانک ءِ ہچبردم نہ بروکیں جہد کار ، نویسکار ، واجہ یار جان بادینی
ڈاکٹر نعمت گچکی ءُُ آئی بی ایل سی ءِ اسسٹنٹ پروفیسر ءُُ بلوچی لبزانک ءِ نامداریں کلمکار ڈاکٹر غفور شاد ، بلوچی لبزانک ءِ بودناک ءُُ گشاد کاریں جہد کار ءُُ نویسکار طاہر حکیم بلوچ ، آرٹس کونسل ءِ ساری ءِ ڈائریکٹر واجہ عبداللہ بلوچ ، تربت یونیورسٹی ءِ کنٹرولرا گزام ءُُ کلمکار واجہ تنویر ودار دیوان ءِ نندوکیں منی درائیں برات ءُُ گوھاراں استاد ءُُ طالباں ! واجہ بشیر احمدبلوچ ءِ عزت مندیں برات ءُُ خاندان ءِ دگہ مردماں ۔
اسلام علیکم!
مروچیگیں مراگش منا پہ دو سوب ءَ سک دوست بیت یکے ایش کہ منی دوستناک تریں سنگت ءُُ ہمکار واجہ یار جان بادینی مزنیں وھدےءَ رند اِدا اتکگ ءُُ موجودبوت انت ءُُ دومی پرے واستا کہ اے دیوان یک ہنچیں مقصدے ءِ واستہ بوھگا انت کہ آ لہتیں دور ءِ مستریں لوٹ ءُُ ضرورت انت بلے بلوچی لبزانک اے تک ءَ سک باز پشتا انت واجہیں برات ءُُ با نکیں گوھاراں !
پٹ ءُُ پول یا ریسرچ کہ ایشی ءَ را برے برے شوھاز کاری تک ءُُ گچین چک ءُُ تان یا ہمے وڑیں دگہ لوزاں گوں توار کننت ۔ زبان ءُُ لبزانک ءِ جسم ءِ تہا چو تچوکیں حون یا آکسیجن ءِ پیما انت کہ چریشی ءَ ابید زبان ءُُ لبزانک تا مزنیں وھدے ءَ دراہ جان ءُُ سلامت بوت نہ کننت ءُُ پٹ ءُُ لوٹ کنان ءُُ نزور بوان ءُُ جہل ءَ روان تا بیگواہ ءُُ بیران بنت ۔ دنیا ءِ تہا ہزارانی حساب ءَ ہنچیں زبان بوتگ انت کہ یک دورے سک طاقتور ءُُ نامدار بوتگ انت ءُُ دگہ بے حسابیں زبان چہ آھانی پہلوگ ءَ درتکگ ءُُ دنیا ءَ اتکگ انت چو کہ زند ءِ اوستہ سنسکرت انت بلے مروچی آھانی نام ءُُ نشان بس تاریخی کتابانی توکا پشت کپتگ انت ۔ منی نز ءَ ایشی ءِ مستریں سوب ایش انت کہ اے زبانانی تہا پٹ ءُُ پول ءُُ شوھاز کاری آ وڑا نہ بوتگ ات کہ بوھگ لوٹتگ ات ۔ دومی نیمگا دنیا ءِ ہما زباناں کہ آھانی گشوک ءُُ نویسکارانی تہا چیزے ہنچیں مردم دیما اتکگ انت کہ آھاں پٹ ءُُ پول ءُُ شوھاز کاری ءِ ضرورت ءُُ اہمیت زانتگ ءُُ اے تک ءَ جہد کتگ کہ زبان مرچی نہ ایوکا زندگ ءُُ سلامت انت بلکیں روچ پہ روچ دیما روان ءُُ چنک ءُُ رہوار ءُُ دنبگ بووان انت ۔ انگریزی ،فرانسیسی ، عربیءُُ دگہ بازیں زبانانی مسال مئے دیما انت ۔ مروچی ماگندیں کہ انگریزی زبان ءِ یک یک لوزے ءِ پجاروکی ءِ واستہ دو دو سے سے تاکدیم پر انت ۔ آ لوز ءِ دومی بوگ ءِ وھد ءَ پاس آئی ءِ ردگ ءُُ مزن بوھگ ءِ پیم ءُُ رھبند آئی ءِ مانا ءُُ کار مرزی گوں آئی ءَ سیادی کنوکیں دگہ لوز ، آئی ءِ ھم معنا ہیں اُردو معنا ہیں دگہ لوز ءُُ بازین سپت نبشتہ انت ۔ لبزانک ءِ ایدگہ درائیں تک ءُُ پہناتانی اندر ءَ ھم ہمے وڑیں تک ءُُ گچین ءُُ گیش ءُُ گیوار گندگ بنت ۔
بلوچ نویسکار ءُُ جہد کارانی تہا واجہ بشیر احمد بلوچ ہما زانتکار ات کہ آ چرے راستی ءَ سہی ءُُ سرپد اَت ۔ آئی ءِ لبزانکی جہد ءُُ کارانی سرا چمشانکے دیگ بہ بیت تہ پدر بیت کہ آئی ءِ جہدانی آجگ ءُُ مجگ پٹ ءُُ پول ءُُ ریسرچے اَت ۔ آئی ءَ ہرچے نبشتانکے کہ نویس ات ہرچ کتابے کہ شنگ کت آ پٹ ءُُ پول ءُُ شوھاز کاری ء بنیاد ءَ اَت ۔ مُلا فاضل ، مُلا قاسم ءُُ جام درک ءِ گپتار انی شوھاز کاری ءُُ آھانی لبزانکی قد ءُُ بالاد ءِ بابت ءَ تک ءُُ گچین بہ بیت یا للّہ ءُُ گراناز ءِ تاریخی داستان ءِ بابت ءَ پیشکانڈی۔ آئی ءِ کتگیں اے بنیادی کار ریسرچ ءِ پڑ ءَ مزنیں درجہ ءُُ مقامے دارانت ۔
ہر زانتکار ءُُ پولکار ے کہ اے شائرانی بابت ءَ پٹ ءُُ لوٹ کنگ لوٹیت یا بلوچی ءِ کلاسیکی داستانانی ارزشت ءُُ بلوچ سائیکی ءِ شونداری ءِ تک ءَ اے داستانانی کرِ ءُُ بہر ءِ بابت ءَ زانگ لوٹیت آ المی ءَ بشیراحمد بلوچ ءِ کتاباں بنیاتی ریفرنس ءِ ھورت ءَ کارمرز کنت چہ کتاباں ابید بشیر احمد ءِ قریب درائیں نبشتانکانی تہا پٹ ءُُ پولی تار ءُُ پہنات گیش بوتگءُُ رند ءِ نویسکار ءُُ پولکاراں ہمے نبشتانکان ءَ وتی پٹ ءُُ پول ءِ بنیاد جوڑ کتگ۔ اے حساب ءَ ما گشت کنیں کہ واجہ بشیر احمد بلوچ چہ ہما نویسکار ءُُ کواساں انت کہ آئی ءَ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ بنیاتی ءُُ اہم تریں لوٹ ءُُ ضرورتانی نیمگا دلگوش داتگ ءُُ اے تک ءَ بازیں کمی ءُُ ضرورتان ءَ پورا کتگ۔
واجہ یا رجان بادینی ءِ شوھاز کتگیں ءُُ شنگ کتگیں اے نوکیں کتاب کہ سبزیں سگار ءِ نام ءَ مئے دیما انت ۔ اے کتاب ءَ بلوچی لبزانکی دیوان کوئٹہ ءَ چھاپ کرتگ۔ واجہ بشیر احمد ءِ پٹ ءُُ پولی جہدانی یک کڑی یے کہ ایشی ءِ بابت ءَ باز کم مردماں معلومداری بوتگ ہر کس زانت کہ اے کتاب ءِ چھاپ کنگ ءِ پُشتا ہچ وڑیں مالی یا تجارتی نف ءُُ فائدگ نیست۔ اے یک ہنچیں کارے کہ چریشی ءَ نہ ایوکا ھدا مرزی بشیر احمد بلوچ ءِ ارواح وشنود بیت بلکیں بلوچی کلاسیکی شائری ءُُ خاص میر کمبر ءِ بابت ءَ پٹ ءُُ پول کنوکاں سک باز مدت ءُُ دلبڈی رسیت ۔
من دلجماں کہ اے کتاب ءُُ چدءُُ ساری شنگ کتگیں بلوچی لبزانکی دیوان ءِ درائیں کتاب پہ یونیورسٹی ءِ پولکار ءُُ استاد ءُُ وانوکانی واستا بے مٹیں ٹیکی ءِ سوگات انت ۔ من چہ واجہ یار جان بادینی ءَ دز بندی کناں کہ وتی شنگ کتگیں دوہیں کتابانی دہ دہ دانگ پہ یونیورسٹی ءِ کتاب جاہ ءَ روان بدنت۔
انسٹیٹیوٹ آف بلوچی لینگویج اینڈ کلچر یونیورسٹی آف تربت ءِ ڈائریکٹر ڈاکٹر صبور ءَ گشت کہ واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ پٹ ءُُ پول نمیران انت ۔ خاص میر کمبر ءِ داستان باز ایم انت ، اے داستان بلوچ چاگردے تہا بہادری ءُُ دلیری ءِ پیش داریت ۔ چوشکہ میر کمبر ءِ جندے داستان انت ۔
دومی واجہ بشیراحمد بلوچ بلوچی زبان ءِ پٹ ءُُ پولے مزنیں نامے انت آگں آ بلوچی زبان ءِ پٹ ءُُ پول ءِ بن ھشت ایر کنوک گشگ بہ بیت تو رد نہ انت ۔
سیمی من واجہ یار جان بادینی وت بلوچی زبان ءِ یک مزنیں جہد کار ءُُ پٹ ءُُ پول کارے انت آئی ءَ نہ ایوکہ دنیا ءِ بلوچ در گیتگ انت بلکں بلوچی زبان ءِ پڑ ا مزنیں کارے کنگا انت ۔ بشیر احمدبلوچ ءِ کتاب سبزیں سگار آئی زندگیں مثالے انت ۔ اُمیت انت بلوچی لبزانکی دیوان دیمترا ھم انچیں پٹ ءُُ پولی کتاب چھاپ ءُُ شنگ کتگ۔
بلوچی زبان ءِ نامداریں کلمکار ءُُ کواس ڈاکٹر نعمت اللہ گچکی ءَ گشت کہ من اناگت ءَ اے دیوان ءَ ساڑی بوتگ ۔ بشیر احمد بلوچ ءِ جہد ءُُ کوشست بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ حاترا لکھ ستا کرزانت ۔ آ بلوچی زبان ءِ اولی پٹ ءُُ پول کار انت کہ آئی جہد ءُُ برکتانی سوب ءَ بازیں کتاب چھاپ ءُُ شنگ بوتگ انت کہ آ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ مڈی زانگ بنت ۔ انچو یار جان بادینی ءِ جہد ءُُ کوشست بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ واستہ لکھ ستائے کرزانت کہ آ بشیر احمد بلوچ ءِ یک گار ءُُ بیگوائیں کتاب ءِ درگیتگ چھاپ ءُُ شنگ کرتگ۔ اے بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ واستہ یک مزنیں کارے انت ۔ اُمیت انت کہ واجہ یار جان بادینی وتی جہد ءَ انچو برجاہ داریت ۔ بلوچی زبان ءِ واستہ شریں چیز دیما کاریت ۔
واجہ عبداللہ بلوچ ءَ تران کناں ءَ گُشت کہ بلوچی لبزانکی دیوان ءُُ یار جان بادینی لکھ ستائے لائق انت کہ آئی ءَ بشیر احمد بلوچ ءَ یات داشتگ ۔ اے کتاب ءِ دیمدرائی ءَ چہ نہ ایوکہ کیچ ءُُ تربت ءِ ورنا بشیر احمد بلوچ ءِ باروا پوہ ءُُ سرپد بنت ۔ آئی سرا ھم پٹ ءُُ پول کں انت۔ اے دیوان ءَ واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ براس خلیل احمد ءَ بچ شاہنواز بلوچ ہم ساڑی اتنت۔
دیوان ءَ یک قراردادے پیش کنگ بوت کہ تربت ءِ یک ادارہ ءِ نام واجہ بشیر احمد بلوچ ءِ نام ءَ ایر کنگ بہ بیت کہ آئی ءِ کار ءُُ ھذمت بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ واستہ سک باز انت ۔ یات بہ بیت کہ بلوچی لبزانکی دیوان ءُُ واجہ عطاء شاد ءِ مرک ءَ رند ادارہ ثقافت بلوچستان ءُُ وتی یک پُرسی پروگرام ءِ تہا ڈگری کالج تربت ءِ نام ءَ عطاشاد ڈگری کالج ایر کرتگ انت ۔ انوں تربت ءِ ڈگری کالج عطاء شاد ءِ نام ءَ زانگ ءُُ پجارگ بیت۔
دیوان ءِ گڈ سرا بلوچی لبزانکی دیوان ءِ نیمگا یار جان بادینی مہماناں ءَ بلوچی لبزانکی دیوان ءِ نیمگا چھاپ ءُُ شنگ بوتگیں کتابانی ٹیکی دیگ بوت ، دیوان ءِ آخر ءَ آئی بی ایل سی ءِ نیمگا ءَ مہمانانی شرف ءَ ریفریشمنٹ دیگ بوت۔
نظام الدین مینگل