گوادر ءَ آرسی ڈی سی ءِ چیر دستی ءَ ”گوادر کُتب میلہ“ ءَ ”عمان ءِ بلوچ ءِ“ دیمدرائی دیوان

رپورٹ: منظور عالم

ھمک سال ءِ وڑا اے سال ءَ ھم گوادرے کتاب ءِ میلہ ھفت ھشت ءُُ نو مارچ ءَ گوادر ءَ برجم دارگ بوت۔ اے کتابانی میلہ ءِ تہا بازیں کتابانی دیمدرائی کنگ بوت انت۔ کتابانی اے میلہ ملک ءِ درستاں چہ مزنیں تاریخی ایں میلہ اِنت۔ اے میلہ ءِ تہا ملک ءِ بازیں چھاپ ءُُ شنگ کاری ادارہ وتی کتاباں کاراَنت ایر کن انت۔ گوادر ءِ کتاب ءِ میلہ بلوچستان ءِ اولی کتاب ءِ میلہ اِنت کہ ایشی تہا لکھانی کتاب بہا بنت۔
گوادر ءِ کتاب ءِ میلہ زند اکیڈمی نوشکی ءِ نیمگا چھاپ ءُُ شنگ بوتگیں کتاب ”عمان ءِ بلوچ“ ءِ دیمدرائی ھم ایر کنگ بوتگ۔ عمان ءِ بلوچ ءِ دیمدرائی دیوان 8 مارچ 2019 ءَ ایر کنگ بوت۔ اے دیمدرائی دیوان ءِ پاگواجہ یار جان بادینی اَت۔وھدیکہ دیون ءِ حاصیں مہمان ڈاکٹر حفیظ جمالی اَت۔ دیوان ءِ اعزازی مہمان ڈاکٹر کلیم اللہ لاشاری اَت۔

دیون ءِ بنداتءَ تربت یونیورسٹی کیچ ءِ رجسٹرار غلام فاروق بلوچ ءِ نبشتانک واجہ چندن ساچ ءَ دیوان ءِ دیما ونت ءُُ پیش کناں ءَ گشت کہ من مروچیگیں مراگش ءِ انتظام کار واجہ ناصر سہرابی ءِ سک منّت واراں کہ آھان منا اے گچین دیوان ءِ تہا بہر زورگ ءُُ تران کنگ ءِ واستا گچین کتگ۔ وشیں حبر ایش انت کہ اے مراگش ءِ تہا ہمک سال زبان ءُُ لبزانک ءِ بابت ءَ المی چیزے پروگرام ایر کنگ بنت۔ ایشی زندگیں مثال”عمان ءِ بلوچ“ انت۔ ”عمان ءِ بلوچ“ ءَ یار جان بادینی ءَ نبشتہ کرتگ۔
اے یک پٹ ءُُ پولی کتابے انت۔ گوں یار جان بادینی ءَ منی پجاروکی چہ ہما روچ ءَ است ءُُ برجاہ انت کہ آئی ءَ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ تہا جہد کاری بندات کتگ۔ اے بندات ءِ تہا منی جندے واھگ ءُُ دلبڈی گوں بوتگ گڑارد نہ بیت۔ چہ ہما روچاں کہ منی گوں یار جان بادینی ءَ تعلقداری جوڑ بوت تاں روچے مرچی اے رشتہ نہ ایوکا برجاہ ءُُ سلامت انت۔ منی لبزانکی کرد ءُُ کارانی تہا آئی بہر ءُُ کرد سک باز اَنت۔ اگں آئی ءَ ہمراہداری ءُُ کمک مہ کرتیں تہ بازیں کار سرجم نہ بوت انت۔ مئے لبزانکی ہمراہداری تاں مز یں وھدے است ات بلے گش انت کہ”دل کش ءَ نہ بنت جوانیں کار“ جہدآنی سفر نگیگیں جاورانی آماچ بوت ءُُ چیزے وھد ءَ پہ اوشتات بلے وشیں حبر ایش انت کہ یار جان وھدے اے راھانی سرا رھادگ بوت گڑا پدا پچ نہ ترات ءُُ تاں روچی مروچی ہمے کاراں گوں گلائش انت۔ اے نیام ءَ آئی ءَ تن تنہا بے حسابیں کتاب چھاپ ءُُ شنگ کرتگ ءُُ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ باروا مزنیں پٹ ءُُ پولے کرتگ۔
عمان ءِ بلوچ آئی پٹ ءُُ پول ءِ زندگیں بروار انت۔ اے کتاب ءِ تہا آئی ءَ انچیں ملک ءِ تہا پولکاری کرتگ کہ آ چہ 500 سالاں گیشیں گوں بلوچاں سیادی ءُُ رشتہ داری کں انت۔ عمان ءَ بلوچانی تہا مسکت ءِ نام ءَ زانگ ءُُ پجارگ بوتگ۔ پہ بلوچاں ہنچو دل کش ءُُ وش انت کہ بلوچانی تاریخ، زبان، شاعری،دود ءُُ ربیدگ ءُُ ساز ءُُ زیمل ءِ بہرے جوڑ بوتگ۔ پہ مثال ءَ مروچی ءَ پنجاہ سال ساری ءَ ناکو فیض محمدءِ گشتگیں پربند ءُُ سوت ہر کجا تالاں انت۔”مسکت ءِ مہرک تئی نوبتاں گاراں“، منی پکر ءُُ حیال ءَ عمان یا مسکت پُلیں ملک انت کہ گوں ایشی ءَ بلوچاں سیادی ءُُ تعلقداری پانزدھمی کرن ءَ بگرتاں روچے مروچی یک وڑءُُ یک پیما برجاہ اِنت۔
اے دُرائیں گپاّں چہ زانگ ءَ بیت کہ عمان ءِ بلوچ ءِ بابت ءَ یار جان بادینی ءِ نبشتہ کرتگیں کتاب وھدءِ لوٹ ءُُ ضرورت انت۔ اے بلوچی زبان ءَ چھاپ بوؤکیں اولی کتاب انت کہ ایشی وسیلہ عمان ءِ تاریخ زند ءِ رھبند ءُُ درائیں جاہ منند یں بلوچانی زند مان ءِ درائیں تک ءُُ پہناتانی سرا یک جوانیں چمشانکے دیگ بوتگ۔ پمشکا من گشاں کہ اے کتاب پہ بلوچی زبان ءُُ تاریخ ءِ واھگدار ءُُ پولکاراں یک جوانیں ریفرنسے بوت کنت۔
ڈاکٹر حفیظ جمالی ءَ یا جان بادینی ءِ کتاب ”عمان ء ِ بلوچ ءِ سرا تران کناں ءَ گشت کہ عمان ءِ بلوچ ءِ کتاب ءَ چہ مارا بازیں معلومداری رست کنت کہ عمان ءِ سلطان بلوچستان ءَ آہتگ بلوچاں چون آئی مدت ءُُ کمک کرتگ۔ پدا آئی گزران ء حاترا گوادر ءَ آئرءَ داتگ۔ چریشی ابید عمان ءُُ رودراتکی افریقہ ءَ پرتگیزیاں گلینگ ءُُ عمان ءِ حاکمیت ءَ برجاہ دارگ بلوچانی کرد مان رودراتکی افریقہ ءُُ مسکت ءِ ھندی کش ءُُ چیلانی گیش ءُُ گیوار بلوچانی بہرے۔اے درست ہنچیں راستی انت کہ آؤکیں نسل اے تاریخ ءَ چہ سہی ءُُ سرپد بہ بیت۔
اے باروا یار جان بادینی ءَ مزنیں جہد ءُُ کوشستے ءَ پد اے کتاب نبشتہ کرتگ کہ چریشی مئے وانوکاں مزنیں معلومداری ءِ رست کنت۔ اگن کسےّ اے باروا ریسرچ کنگ لوٹیت۔ اے کتاب آئی واستاھم باز پائدہ مند انت۔ اے کتاب ءِ وانگ ءِ حاترا زند اکیڈمی ءِ ویب سائٹ ءَ ایر انت۔ ملک ءُُ در ملک ءَ ھر کس ایشرءَ ونت کنت۔ بلوچی زبان ء ِ نبشتہ کاری یار جان بادینی ءِ وڑا پٹ ءُُ پول بکں انت۔ تنکہ بلوچی زبان ءُُ لبزانک ءِ مڈی گیش بہ بیت۔
ڈاکٹر کلیم اللہ لاشاری ءَ عمان ءِ بلوچ ءِ سرا چمشانک دور دیاں گشت کہ عمان، مکران ءُُ خاص گوادر یک دومی ءَ باز نزیک بوت۔ گوادر مزنیں مدّت ءِ عمان ءِ دست ءِ چیر بوتگ۔ رند ءَ پاکستان ءَ پدا زر ءِ بدل ءَ گپتگ۔
عمان بہ بیت یا بلوچستان ءِ ساحل پرتگیزیاں اے علاقہانی سرا ارش کرتگ۔ عمان ءِ بازیں علاقہ وتی قوضہ ءَ کرتگ۔ پرتگیزیانی بازیں کلات انوں ھم مسکت ءِ چپ ءُُ چاگرد ءَ است انت۔ اے وڑا گوادر ءَ بلوچستان ءِ ساحلی علاقہ ءَ ھم پرتگیزیانی نشانی است انت۔
واجہ یار جان بادینی ءَ یک باز شریں کارے کرتگ منی چہ آئی ءَ لوٹ انت کہ اے کتاب انگریزی زبان ءَ رجانک کنگ بہ بیت۔ تنکہ زیات ءَ چہ زیات مردم اے کتاب ءَ ونت بکن انت۔
عمان ءِ کتاب ءِ دیمدرائی دیوان ءِ پاگواجہ یار جان بادینی ءَ آر سی ڈی سی ءُُ خاص ناصر سہرابی ءُُ آئی سنگتانی شکر ءُُ منت گپت کہ آھاں نہ ایوکہ زند اکیڈمی گوادر ءِ کتاب میلہ ءَ اسٹال جنئگءِ دعوت دات۔ بلکں عمان ءِ بلوچ ءِ دیمدرائی دیوان ھم کتابی میلہ ءِ تہا ایر کرت۔
سال 1999؁ ءَ من رودراتکی افریقہ ءِ تر ءُُ گرد کرت تو منا معلوم بوت رودراتکی افریقہ ءِ بلوچ درستاں چہ عمان ءَ آہتگ انت۔ وھدے من ممباسا ءِ میوزیم ءِ تر ءُُ گردکرت اودا منا عمان ءِ تہذیب ءِ باروا بازیں چیز دست کپت انت۔ رودراتکی افریقہ ءِ بلوچ وتاراگیشتر عمانی گش انت۔ من پکر کرت کہ منا الم ءَ عمان ءَ روگی انت من عمان ءَ شت عمان ءِ بلوچاں گوں گند ءُُ نند کرت۔ پیر ءُُ کماش دیست۔میوزیم ءُُ لائبریریاں سیل کرت تو من فیصلہ کرت انت کہ منا زوت عمان ءَ روگی انت۔ من عمان ءَ شت پٹ ءُُ پول کرت۔ ماہتاک بلوچی زند ءِ خاصیں تاک در کرت۔ رند ءَ 2018 ءَ زند اکیڈمی نوشکی ءَ منی کتاب چھاپ ءُُ شنگ کرت۔
درائیں گلف ءُُ عمان ءِ تہا بلوچانی عزت ءُُ شرف وتی مٹ وت انت۔
عمان ءِ تہا بلوچ زند ءِ درائیں پڑاں کار کنگا انت ءُُ یک شریں زندے گوازینگا انت۔ عمان ءَ گوادر ءِ تعلقداری ءِ باروا منی گورا بازیں دگہ نبشتانک است انت۔ آھان ءَ ھم کتابی شکل ءَ دروشم ءَ زوت چھاپ ءُُ شنگ کنگ بیت۔
٭٭٭